چکیده
این پژوهش به پدیده غلو خواهد پرداخت.
این جریان همراه با ورود افکار گوناگون به جهان اسلام و همراه شدن آن با دنیاطلبی عده‌ای فرصت‌طلب در جهان اسلام شکل گرفت. محدوده این پژوهش به شهر کوفه از سال تأسیس آن (17هـ) تا نیمه قرن دوم هجری (150هـ) باز می‌گردد.
به طور یقین بسیاری از جریانهای غالیانه در طی همین سالها و در این شهر شکل گرفت و گسترش پیدا کرد.
و بعد از مدتی کوتاه توانست به دیگر بلاد اسلامی رخنه کند. این پژوهش بدان جهت ضرورت دارد که عده‌ای درصدد پیوند بین جریانهای غالیانه با مکتب تشیع بوده‌اند و این دو را یکی دانسته‌اند.
یا حداقل غلو را محصول اندیشه‌های شیعی برشمرده‌اند.به همین دلیل لازم دیده شد تا پژوهشی مستقل در این زمینه انجام بپذیرد تا غیرعلمی بودن این گمانه‌زنی‌ها ثابت شود.
به طوری که در این تحقیق خواهد آمد، بیشترین درگیری با جریان غلو توسط ائمه هدی و اصحاب ایشان سازماندهی شده است. گرچه غالیان به هر نحو ممکن درصدد سوء استفاده از محبوبیت اهل بیت پیامبر اکرم(ص) در جهت فریب احساسات مردم بوده‌اند، اما ائمه با ردّ هرگونه انتساب ایشان به خود و پرهیز اصحاب از هم‌نشینی با ایشان، موجبات طرد غالیان را فراهم کردند.ایده اصلی ما در این تحقیق تفکیک اندیشه شیعی از گرایش‌های غالیانه می‌باشد، که اولی نتیجه آموزه‌های مکتب اهل بیت ودومی بازخورد اندیشه‌های وارداتی و دنیاطلبی عده‌ای فرصت‌طلب بوده است همچنین بعد از مفهوم‌شناسی به جریانهای شیعی کوفه پرداخته خواهد شد، تا حدود و ثغور آن با جریانهای غالیانه تبیین شود.
همچنین به چگونگی تأثیر و تأثر و زایش این گروه‌ها توجه شده است.
حاصل بحث ما در این پژوهش چنین خواهد بود که بین اندیشه‌های تشیع و گمانه‌زنی‌های غالیان تفاوتی بنیادین وجود دارد و به هیچ وجه میان این دو پیوندی نمی‌باشد.