چکیده:
توجه به منابع تاريخي در مطالعات سيره شناسي از اهميت بسزايي برخوردار است. منابعي كه جايگاه كمتري در حوزه توليد ميراث مكتوب ميان شيعيان را به خود اختصاص داده است. در مقابل اهل سنت، نسبت به نگارش متون تاريخي توجه جدي تري از خود نشان داده اند. از اين رو به نظر مي رسد براي فهم و تبيين تاريخ تشيع و اهل بيت توجه به اين منابع سني امري ضروری است. حال اين پرسش شايسته پاسخ است كه براي فهم تاريخي اهل بيت رجوع به دادهاي تاريخي اهل سنت چه جايگاهي دارد؟ این نوشتار در واقع تلاش می کند تا فراوانی حجم اطلاعات در منابع اهل سنت نسبت به منابع شیعی را آشکار کند و نشان دهد که در فهم تاریخ ائمه راهی جز رجوع به آن گزاره ها و استفاده جدی از آن منابع نیست. از این رو تاریخ و سیره امام سجاد(ع) بر اساس کتاب«تاریخ مدینه دمشق» ابن عساکر (م.571ق.) با سه منبع امامي، يعني الارشاد شيخ مفيد(م.413ق.)، الخرائج قطب راوندي(م.573ق.) و مناقب آل ابي طالب ابن شهرآشوب(م.588ق.) مورد مطالعه قرار گرفته تا اين فرضيه مورد راست آزمايي قرار گيرد. بررسي مقايسه اي ميان مقدار اطلاعات ارائه شده ميان اين سه منبع امامي و يك منبع سني درباره امام سجادع، نشان داده شد كه اختلاف معناداری ميان حجمِ كمي و محتوايي اطلاعات ارائه شده آن ها وجود دارد، بگونه اي كه عدم توجه به آن ها آشكارا در نتايج پژوهش مي تواند اثرگذار باشد.
کليدواژگان: تاريخ اهل بيت(ع)، منابع تاريخي، مطالعات سيره اي، سيره امام سجادع، تاريخ مدينه دمشق
دانلود مقاله
