نشست علمی «روش‌شناسی تاریخی در تحلیل علائم ظهور» برگزار شد
پنجمین نشست از سلسه نشست های علمی آیینه پژوهش با موضوع «روش‌شناسی تاریخی در تحلیل علائم ظهور» در مركز تخصصی مهدویت حوزه علمیه قم و با سخنرانی استاد دكتر نعمت الله صفری فروشانی برگزار شد.
دكتر نعمت الله صفری فروشانی در این نشست علمی ، در ابتدای جلسه در خصوص گونه‌شناسی رویكردها به بحث علائم ظهور گفت: با سه رویكرد «كلامی»، «حدیثی» و «تاریخی» می‌توان به این بحث نگریست كه البته در جامعه علمی ما بیشتر با رویكرد حدیثی به این موضوع نگاه شده است و از رویكرد تاریخی غفلت شده است.
استاد مركز تخصصی مهدویت حوزه علمیه قم با بیان پیشینه تحقیق در این موضوع یكی از بهترین كتاب‌ها در این زمینه را كتاب «تاریخ عصر غیبت كبری» نوشته شهید آیت الله سید محمد صدر دانست و بیان داشت وجه امتیاز این كتاب در رویكرد عالمانه به موضوع علائم ظهور است.
دكتر صفری فروشانی در ادامه بایسته‌های روش تاریخی در تحلیل تاریخی علائم ظهور را متذكر شد و گفت: محور اول در تحلیل علائم ظهور «مفهوم‌شناسی تاریخی» است. مفاهیمی نظیر «ملاحم»، «فتن» و «اشراط الساعه» بایستی در این زمینه به درستی واكاوی شوند.
وی محور دوم را «منبع‌شناسی تاریخی» دانست و به مهم‌ترین و كهن ترین كتاب‌ها و نیز برخی كتاب‌های جدید در این زمینه اشاره كرد.
دكتر صفری فروشانی محور سوم در تحلیل تاریخی نشانه های ظهور را «بسترشناسی تاریخی علائم ظهور» دانست و بیان داشت در این محور باید به این سؤالات پاسخ داد: كه چه ربطی بین رایات‌السود و حكومت بنی عباس است؟ آیا میان نشانه خروج سید حسنی و قیام سادات حسنی در تاریخ پیوندی برقرار است؟ آیا بین مدعیان دروغین مهدویت در عصر حضور ائمه علیهم السلام و علائم ظهور رابطه‌ای برقرار است؟
او محورهای «فرقه‌ها و نقش آنها در علائم ظهور»، «بسترهای اجتماعی و نقش آن در علائم ظهور» و «فضای ذهنیت راوی» را از جمله محورهای دیگر در تحلیل تاریخی نشانه‌های ظهور دانست.
دكتر صفری فروشانی «شناخت علت و حكمت اختلاف روایات در علائم ظهور»، «شناخت تعاملات فرقه‌ها در علائم ظهور»، «شناخت نقش تعاملات اجتماعی در روایات علائم ظهور»، «تفكیك میان روی‌آورد عوامانه و عالمانه در موضوع علائم ظهور» را از كاركردهای رویكرد تاریخی به موضوع علائم ظهور دانست.
وی در پایان تأكید كرد: رویكرد «متن محور» به علائم ظهور یك رویكرد سنتی به این موضوع است و اكتفای به این رویكرد آسیب‌های متعددی را به دنبال خواهد داشت.
